Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία έχουμε ομάδες ανθρώπων που ακολουθούν ηγεσίες και αρχηγούς, με την πίστη ότι οι ηγεσίες και οι αρχηγοί είναι οι μόνοι που κατέχουν την τεχνική γνώση για να οδηγήσουν την ομάδα στο στόχο της, που συνήθως είναι η προκοπή και η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής της, και μάλιστα διαθέτουν οι αρχηγοί και οι ηγεσίες αυτές την απαραίτητη εντιμότητα και ακεραιότητα ώστε να μην εξαγορασθούν από τους αντιπάλους, φανερούς και κρυφούς, και προδώσουν έτσι την κοινότητα, η οποία προσπαθεί να φτάσει στην ευημερία.
Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία όχι. Υπάρχει ένα μικρό γαλατικό χωριό… ε, υπάρχει ένα μικρό παράθυρο ιστορικό, διαρκείας περίπου δυόμισυ αιώνων, από τον 7ο ως τον 4ο περίπου προχριστιανικό αιώνα, όπου (όχι βέβαια σε όλο τον πλανήτη) στις περισσότερες από τις ελληνικές πόλεις της Μεσογείου, υπήρξε ένα πολίτευμα, η δημοκρατία, το οποίο έθεσε υπό άμεση αμφισβήτηση το σχήμα ηγέτης-κοινότητα και αρχηγός-λαός.
Με έναν παράδοξο μάλιστα τρόπο, αυτή η στενή ιστορική περίοδος, είναι περίπου η πρωταθλήτρια στην ανθρώπινη ιστορία, σε πνευματική, επιστημονική και τεχνική προσφορά. Πράγμα καθόλου τυχαίο.
Η ελληνική δημοκρατία έδειξε πως η αυτοκυβέρνηση της κοινότητας δεν είναι ουτοπία. Η δημοκρατία των ελλήνων (όχι η τωρινή δική μας Ολιγαρχία) έδειξε φανερά πως μια κοινότητα μπορεί να αυτοκυβερνηθεί χωρίς επαγγελματίες πολιτικούς και αρχηγούς. Πως ο κάθε πολίτης μπορεί να είναι κυβερνήτης, νομοθέτης και δικαστής και μάλιστα με επιτυχία αξεπέραστη.
Οι αποδείξεις γι’ αυτά όλα επιβιώνουν ακόμη μέσα στα χαλάσματα των μαρμάρων και στα σπαράγματα των κειμένων της σκέψης των μακρινών εκείνων ελλήνων. Μέσα στα έργα που έπλασαν με τα χέρια και το μυαλό τους εκείνοι οι αυτοκυβερνώμενοι παππούδες μας. Και μάλιστα μας έμεινε και μια περιγραφή μιας τέτοιας πολιτείας για την οποία εκείνοι οι παράξενοι και άγνωστοι σ’ εμάς πρόγονοι ήταν πολύ περήφανοι που την συγκρότησαν και έζησαν σ’ αυτήν.
Δεν κατακρίνουμε εδώ την ανάγκη να υπάρχουν κομβικά πρόσωπα μέσα σε μια ομάδα ή κοινότητα. Εμπνευστές και οδηγοί. Υπάρχει σήμερα ανάγκη και μάλιστα πολύ μεγάλη ανάγκη και έλλειψη από μπροστάρηδες, από δημεγέρτες από λαϊκούς ρήτορες και οργανωτές και χίλια δυο. Αυτοί όλοι είναι τα κάρβουνα που θα κρατήσουν την φωτιά αναμμένη. Δεν μπορεί κανείς λογικός άνθρωπος να παραγνωρίσει την τεράστια ανάγκη για τέτοια πρόσωπα-βηματοδότες.
Το πρόβλημα στην οργάνωση των κοινωνιών και στα πολιτεύματα, και σε κάθε άλλη συλλογικότητα εντέλει, είναι ότι βλέπουμε αυτούς τους αναγκαίους ανθρώπους, τους πρωτοπόρους πως-να-τους-πω, να μεταβάλλονται σε αρχηγούς που άρχουν και δυναστεύουν εν τέλει την κοινότητα την οποία υποτίθεται υπηρετούν. Και αντί να υπηρετούν την κοινότητα καταλήγουμε η κοινότητα να υπηρετεί αυτούς.
Γι’ αυτό χρειαζόμαστε δημοκρατικούς μηχανισμούς επιλογής ηγεσιών, κλήρωση δηλαδή, για μικρό χρονικό διάστημα θητείας. Οι μπροστάρηδες και οι οδηγοί και οι όποιοι χαρισματικοί αν αφεθούν να λειτουργήσουν σε ένα πλαίσιο που θα τους φέρνει και θα τους ξαναφέρνει στην κορυφή θα απαιτήσουν κάποια στιγμή, τον απόλυτο έλεγχο στις αποφάσεις και στην διακυβέρνηση. Αυτό μας λέει η ιστορική εμπειρία η ανθρώπινη.
Η δημοκρατία είναι το μόνο αμυντικό μέσο απέναντι σε αυτή την δυσμενή για μια κοινότητα εξέλιξη.
Θραξ Αναρμόδιος
Στην Ελβετία κάνουν 5 δημοψηφίσματα τον χρόνο! Καθόλου άσχημα. Ίσως το πιο κοντινό σε αυτό το ιδεατό πολίτευμα που θέτεις. Γιατί δεν κάναν ένα και για το μνημόνιο; Γιατί δεν κάνουν ένα για την επιστροφή στην δραχμή; Ρητορική ερώτηση.
Oι Ελβετοί φίλε είναι πολύ μπροστά.Μέχρι και ελεύθερη οπλοκατοχή έχουν.
Τα δημοψηφίσματα είναι χρήσιμα,αλλά περιέχουν κινδύνους. Επειδή έχουν διλληματικό χαρακτήρα (ναι ή όχι) η διατύπωση του ερωτήματος κρύβει παγίδες, ενώ αυτοί που έχουν τον έλεγχο των ΜΜΕ αποκτούν προβάδισμα στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης.Γενικά νομίζω ότι μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο σε κοινωνίες με ανεπτυγμένη πολιτική συνείδηση μεταξύ των πολιτών.
Δέν είναι απαραίτητο να έχουν διλληματικό χαρακτήρα. Μπορούν να έχουν περισσότερες από μία επιλογές. Αυτό όμως που ίσως σας διαφεύγει είναι ότι στην Ελβετική Συνομοσπονδία, μπορεί να γίνει δημοψήφισμα με πρωτοβουλία πολιτών. Αν 100 000 πολίτες το ζητήσουν μπορούν είτε να θέσουν πρόταση νόμου είτε να ακυρώσουν ψηφισμένο νόμο της Βουλής μέσω δημοψηφίσματος.
Πιστεύω ότι ο θεσμός των δημοψηφισμάτων με πρωτοβουλία των πολιτών είναι το δεύτερο μέτρο που θα πρέπει να επιδιώξουμε στη χώρα μας. (Το πρώτο είναι η Ισηγορία
δηλ. η απόδοση ίσου χρόνου δημόσιου λόγου στους Ελληνες πολίτες
που μπορεί να υλοποιηθεί αμέσως π.χ. από την ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων).
Κατά τη γνώμη μου τα δημοψηφίσματα δέν είναι ποτέ επικίνδυνα όταν υπάρχουν οι προϋποθέσεις ισηγορίας. Ακόμα και «λάθος» απόφαση να πάρουν οι πολίτες, ξέρουν ότι η απόφαση είναι δική τους και τίθενται ενώπιον των ευθυνών τους. Αυτό είναι είναι ένα μεγάλο βήμα για τή πολιτική τους «ενηληκίωση» πράγμα που με τό υπάρχον αντιπροσωπευτικό κοινοβουλευτικό σύστημα παραμένουν εσαεί καθηλωμένοι σε παιδική κατάσταση.
Νάστε καλά όλοι οι συμμετέχοντες!
Προσωπικά, συμφωνώ απολύτως και με τις δύο προτάσεις του Φερώνυμου. Και μακάρι να δούμε να γίνονται πραγματικότητα στη χώρα μας.
Θραξ Αναρμόδιος
«Ακόμα και «λάθος» απόφαση να πάρουν οι πολίτες, ξέρουν ότι η απόφαση είναι δική τους και τίθενται ενώπιον των ευθυνών τους. Αυτό είναι είναι ένα μεγάλο βήμα για τή πολιτική τους «ενηληκίωση» πράγμα που με τό υπάρχον αντιπροσωπευτικό κοινοβουλευτικό σύστημα παραμένουν εσαεί καθηλωμένοι σε παιδική κατάσταση»
Γεια σου ρε Φερώνυμε παικταρά…!!!
Ακριβώς όπως το λες.
Φερώνυμε πολύ πολύ σωστή διατύπωση. Όλο το κλειδί είναι το «ενώπιον των ευθυνών τους»
Μήπως πρέπει να αρχίσουμε να κρατάμε λίστα από τις πρακτικές προτάσεις? Το δημοψήφισμα είναι μιά αρχή.
Πρώτα πρέπει να σπάσει η τσίμπλα αυτού του διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος στα μάτια των πολιτών.
Μετά να εξηγηθούν λόγοι και να αναλυθούν ΑΡΧΕΣ.
Οι προτάσεις και οι εφαρμογές μετά θα ρθουν από μόνες τους.
Αρχές, κριτήριο και συνείδηση.
Απλά πράγματα.
πχ »αυτό είναι λάθος για κείνο και για κείνο το λόγο»
Κι όταν κάτι παράγει ΕΠΑΝΕΙΛΛΗΜΕΝΑ λάθη τότε αμφισβητείται το κίνητρό του.
Πιο απλό δεν γίνεται.
Παράθεμα: Η δημοκρατία δεν είναι τζάμπα. Αλλά κοστίζει λιγώτερο από την Ολιχαρχία του κοινοβουλευτισμού « www.olympia.gr
Παράθεμα: Ο κίνδυνος να μεταβληθεί ο χαρισματικός εμψυχωτής σε άρχοντα και αφέντη « Τόνοι και Πνεύματα ….
Παράθεμα: Η δημοκρατία δεν είναι τζάμπα. Αλλά κοστίζει λιγώτερο από την Ολιγαρχία του κοινοβουλευτισμού | αἰέν ἀριστεύειν
Συμφωνώ και εγώ με τον Φερώνυμο, απλά ήθελα να τονίσω τους κινδύνους που υπάρχουν όταν τα δημοψηφίσματα διοργανώνονται από μη δημοκρατικές κυβερνήσεις.Δημοκρατία δεν σημαίνει ότι δεν γίνονται λάθη, πάντα όμως υπάρχει η δυνατότητα να διορθώνονται και να μην διαιωνίζονται.
Ο αληθινός ηγέτης, διευθετεί, τα πρόσωπα και τα πράγματα σε μιά δίκαιη διάταξη, έτσι, ώστε οι πολίτες να αυτοδιοικούνται ωριμάζοντας.
Η αποτελεσματικότητά του αντικατοπτρίζεται στην υπαρκτική κατάσταση των πολιτών, στην ποιότητα των μεταξύ τους σχέσεων, στα έργα, τα λόγια, τα βλέμματα.
Πως, όμως, ένας τέτοιος ηγέτης θα επιβιώσει μέχρι να αναλάβει την ηγεσία, όταν, απόλυτα αδίστακοι άνθρωποι με μεγάλες οικονομικές, πολιτικές και τεχνικές δυνατότητες θα του κλείσουν το δρόμο;