Ο άνθρωπος έζησε στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας του, αν εξαιρέσουμε μερικές ελληνικές πόλεις της Μεσογείου με δημοκρατικά πολιτεύματα πριν 2.500 χρόνια, έχοντας βασιλιάδες, αρχηγούς, προέδρους, πασάδες, τυράννους, ηγέτες και πρωθυπουργούς. Οι οποίοι αποφάσιζαν και αποφασίζουν λιγώτερο ή περισσότερο απολυταρχικά και κυβερνούσαν, αλλά και συνεχίζουν να κυβερνούν τις κοινωνίες με τον ίδιο τρόπο.
Οι κοινωνίες μας αυτές δεν συγκρότησαν σχεδόν ποτέ, παρά σε ελάχιστες περιπτώσεις, αυτό που λέμε πολιτική κοινωνία. Μια κοινωνία δηλαδή που ως συλλογικότητα, αναζητά το κοινό της καλό και το κοινό συμφέρον των μελών της. Μια αναζήτηση που γίνεται με τη βοήθεια των μηχανισμών που προβλέπει το πολίτευμά και η πολιτική οργάνωση αυτής της κοινωνίας, αλλά και με την δημόσια συζήτηση, έχοντας μάλιστα ως κοινωνία αναπτύξει, μέσα από αυτή την πολυπρόσωπη συμμετοχή, και το ανάλογο πολιτικό, και ατομικό ως ένα βαθμό, ήθος σαν απαραίτητη ιδιότητα.
Μετά την λαίλαπα του νεο-φιλελευθερισμού και της εξατομίκευσης ακόμη και αγροτικές κοινωνίες ελεύθερων αγροτών σαν τη δική μας, με ανεπτυγμένο σε μεγάλο βαθμό το αίσθημα της κοινότητας, οδηγήθηκαν στον θρίαμβο του ατομικού συμφέροντος ακόμη και σε βάρος του συμφέροντος της ίδιας της κοινότητας, και στην πτώση όλων των προηγούμενων κοινωνικών αξιών. Δηλαδή οδηγηθήκαμε ως κοινωνία, τις τελευταίες δεκαετίες, σε πορεία εντελώς αντίθετη από αυτήν που θα έπρεπε να έχουμε πάρει, ώστε να συγκροτήσουμε την περίφημη πολιτική κοινωνία.
Στο διαδίκτυο μάλιστα, έναν χώρο που ο καθένας μπορεί ελεύθερα να δημοσιεύσει τις απόψεις του και να πάρει μέρος ως σχολιαστής στις συζητήσεις, διαπιστώνουμε, όσοι θέλουμε να διαπιστώσουμε, αυτή την μεγάλη έλλειψη πολιτικού λόγου ποιότητας και πολιτικού ήθους. Από την ποιότητα των αναρτήσεων πολλών ιστολογίων αλλά κυρίως την ποιότητα των σχολίων, μα και τον μικρό αριθμό των σχολίων σε σχέση με τις επισκέψεις. Μικρή συμμετοχή σχολιαστών, οι ίδιοι πάντα σχεδόν, αρκετοί μάλιστα με δυσανάλογη εμπάθεια, κραυγές, χαρακτηρισμούς, παραταξιακή συνθηματολογία και κανόνα την απουσία επιχειρημάτων. Μη-πολιτικός λόγος δηλαδή. Η χαρά της ηγεσίας ενός πολιτικού κόμματος. Κάθε πολιτικού κόμματος.
Δεν έχουμε πολιτική παιδεία και αυτό δεν είναι κάτι που κρύβεται.
Με τα δεδομένα αυτά δεν θεωρώ την πρόταση για άμεση εφαρμογή ενός πολιτεύματος άμεσης δημοκρατίας, μία σοφή ή λογική πρόταση. Τουλάχιστον όχι πριν αρχίσει ένα μέρος, μικρό έστω, της κοινωνίας να εννοεί το ατομικό μέσα από το κοινό συμφέρον και να αποκτά παράλληλα γνώση και πολιτική παιδεία. Με την ελπίδα να γίνει αυτό το μικρό τμήμα ο καταλύτης για το σύνολο της κοινωνίας.
Θεωρώ λοιπόν πως πρέπει πρώτα να πετύχουμε ένα ελάχιστο πολιτικής κοινωνίας. Και θα το καταφέρουμε αυτό αν καταφέρουμε να πάρουμε μέρος από την εξουσία που τώρα ασκεί το καθεστώς και την επιστρέψουμε στον φυσικό της ιδιοκτήτη: τους πολλούς. Με μικρές και προσεκτικές κινήσεις πάντα.
Αν γίνει αυτό ως αρχή, η κοινωνία θα ξαναβρεί τον χαμένο της δρόμο. Διότι συμμετέχοντας οι πολλοί στην λήψη της πολιτική απόφασης, θα αναπτύξουν και πολιτική παιδεία και θα συγκροτήσουν εν τέλει την ελάχιστη απαιτούμενη πολιτική κοινωνία. Η παιδεία προκύπτει μέσα από την πράξη εξάλλου. Η πολιτική παιδεία είναι αποτέλεσμα πράξης και εμπειρίας που αποκτάται με την πράξη.
Οταν λοιπόν ξανάχουμε πολίτες με πολιτική παιδεία, εξαιτίας της συμμετοχής τους στην λήψη των κυβερνητικών αποφάσεων και τον έλεγχό τους, τότε θα έχουμε αρχίσει να διαβαίνουμε τον σωστό δρόμο.
Μα για να τα έχουμε όλα αυτά δεν αρκεί μόνο ο διαφωτισμός, που επιχειρούμε πολλοί από το διαδίκτυο αλλά και δια ζώσης, ο οποίος είναι βέβαια ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ. Παιδεία είπαμε σημαίνει πράξη, συμμετοχή. Ο ενεργός πολίτης θα προκύψει όταν το σύστημα εξουσίας, πολίτευμα, κόμματα και πολιτικοί αρχηγοί, αποφασίσουν ή εξαναγκαστούν να μοιραστούν μέρος της απολυταρχικής εξουσίας που τώρα κατέχουν και ασκούν, με τον πολίτη, με τον απλό άνθρωπο.
Ωστε μέσα από την συμμετοχή σε διαδικασίες και συζητήσεις αναζήτησης του κοινού συμφέροντος, έξω από την κομματική και παραταξιακή λογική, να μορφωθεί πολιτικά ο απλός άνθρωπος . Και από μονάδα που εννοεί μόνο το ατομικό της συμφέρον να συγκροτήσει πολιτική κοινωνία και συλλογικότητα που μοχθεί (με άμεση και προσωπική συμμετοχή σε θεσμούς) για το κοινό καλό.
Είναι θλιβερή η διαπίστωση ότι όχι μόνο προς αυτή την κατεύθυνση δεν πάμε, θεσμικά και πολιτειακά, αλλά και κομματικά-ιδιωτικά να το εξετάσουμε, θα δούμε πως τα κόμματα και οι ηγεσίες δεν θέλουν ούτε τα μέλη στις οργανώσεις τους. Οι οποίες κομματικές οργανώσεις βάσης παρόλο τον τωρινό οικονομικό χαμό παραμένουν άδειες. Σε όλα τα κόμματα.
Δεν βλέπω γενναίες προτάσεις λοιπόν από κόμματα και ηγεσίες κομματικές (ασε δε τα ΜΜΕ) προς την κατεύθυνση του να δημιουργηθεί, με συμμετοχή και θεσμούς που θα το επιβάλλουν, ο ενεργός πολίτης. Οι αλλαγές που μέχρι τώρα προτείνουν οι κομματικές ηγεσίες είναι επιφανειακές και επικοινωνιακές. Οχι ουσιαστικές.
Θραξ Αναρμόδιος
Θραξ Αναρμόδιος 
Τώρα Θράκα είσαι 100% ρεαλιστής.
Πρέπει να γίνουμε πρώτα κοινωνία, να αποτινάξουμε τον νεοφιλελευθερισμό από την σκέψη μας, αυτό τον ιδιοτελή ανταγωνισμό σε βάρος του συνανθρώπου μας και μετά πολλά θέματα δημοκρατίας λύνονται μόνα τους.
Πρέπει να προβάλουμε συνεχώς, ο καθένας στο χώρο που βρίσκεται, ότι αιτία των δεινών μας είναι η έλλειψη κοινωνικής συνοχής. Μια εξαιρετική ανάρτηση για το θέμα αυτό έχει το ελληνάκι http://ellinaki.blogspot.com/2011/01/blog-post_22.html.
Παράθεμα: Σκέψεις και προτάσεις για ένα νέο πολίτευμα
Τρώγωντας έρχεται η όρεξη.
Η δημοκρατία οποιασδήποτε μορφής, που δεν είναι ΕΠΙΣΗΣ και ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ οικονομική δημοκρατία (δηλαδή από κοινού αποφάσεις για τη διάθεση της παραγόμενης από κοινού υπεραξίας)… δεν έχει καν νόημα, πια. Ο κόσμος ΒΑΡΕΘΗΚΕ.
Ειναι αλήθεια ότι παραμένει μειοψηφία ο αριθμός των ανθρώπων που θα μπορούσε ίσως να συμμετάσχει επιτυχημένα σε τέτοια εγχειρήματα, στη χώρα μας. Παρόλ’ αυτά, η τυχόν επιτυχία μιας τέτοιας περίπτωσης αυτόνομης οικονομικής οργάνωσης θα είχε σαν πολύ πιθανό αποτέλεσμα τη μίμησή της και την εξάπλωση του προτύπου της.
Με διατάγματα και σχεδιασμούς άνωθεν δεν πετυχαίνει καμμία άμεση δημοκρατία. ειναι ασύμβατα με την ίδια την άμεση φύση της. Και δημοκρατία σαν συμμετοχή σε αποφάσεις χωρίς συμμετοχή και στις άλλες ωφέλειες (πρωτίστως οικονομικές) έχει καταστεί κενό γράμμα, τώρα πια.
@OMADEON
Δεν μπορώ να συμφωνήσω περισσότερο. Ιδίως στα περί οικονομικής δημοκρατίας. Ακριβώς έτσι πιστεύω κι εγώ.
Και νομίζω πως αν επιχειρηθεί σε μια χώρα κάτι παρόμοιο ακόμη και μικρά αποτελέσματα να έχει, θα βρει γρήγορα μιμητές. Καθότι, χωρίς να κάνει επανάσταση, κάνει επανάσταση. Ξαναβάζοντας τον απλό άνθρωπο, την συμμετοχή του στην εξουσία, την δικαιοσύνη στην κατανομή των παραγομένων, στο κέντρο της προσοχής και της επιμέλειας και της φροντίδας του συνόλου της κοινωνίας.
Θραξ Αναρμόδιος
Υ.Γ. Η Mondragon Corporacion Cooperativa, έχει Διευθύνοντα Σύμβουλο που ΕΚΛΕΓΕΙ η Γενική Συνέλευση των εργαζομένων, οι οποίοι είναι ΚΑΙ μέτοχοι (δεκάδες χιλιάδες τώρα πια). Διαθέτει τα πάντα, από δικά της σχολεία και πανεπιστήμια μέχρι εργοστάσια και νοσοκομεία. Ειναι κράτος εν κράτει (μεγαλύτερη εταιρεία στην επαρχία των Βάσκων της Ισπανίας και δέκατη μεγαλύτερη εταιρεία της Ισπανίας) και απλωμένη σε ΟΛΟ τον κόσμο τώρα πια. Πριν ένα χρόνο συνήψε συμφωνία συνεργασίας με το μεγαλύτερο συνδικάτο αμερικανών εργατών χαλυβουργείας για την ίδρυση δημοκρατικών αυτο-διαχειριζόμενων συναιτερισμών χαλυβουργείας ΚΑΙ στην ίδια την Αμερική…
Για τη Mondragon είχα γράψει κι αυτό
http://omadeon.wordpress.com/2007/12/21/mcc/
Πολύ πολύ ενδιαφέρον. Είχα μαύρο μεσάνυχτο. Σ’ ευχαριστώ.
Θραξ Αναρμόδιος
Δεν ηξερα πως υπαρχει σε τετοιο μεγεθος. Tετοια προσπαθεια ειδα πρωτα εδω:
Το μεγεθος ειναι εξαιρετικο
Ευχαριστω !!!!
Τι μαθαινει κανεις ……
και στην Ελλαδα υπαρχουν τετοιες μορφες συλλογικης προσπαθειας..
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=222932
http://pagkaki.org/
@sawas
ευχαριστούμε για τα λινκς. Πραγματικά γίνονται πράματα δίπλα μας και χαμπάρι δεν παίρνουμε
@OMADEON
Μια και το κατέχεις και το ψάχνεις το θέμα οικονομική δημοκρατία, κολλεκτίβες δημοκρατικά οργανωμένες κλπ, δεν κάνεις μια σειρά αναρτήσεων, να μας ευεργετήσεις όλους; Εγώ τουλάχιστον θα τα αναδημοσιεύσω όλα.
Θραξ Αναρμόδιος
Αγαπητέ Αναρμόδιε,
Πολλά κείμενα και βίντεο για το συνεταιρεστικό κίνημα μπορείτε να βρείτε εδώ
http://www.diktio-kapa.dos.gr/
@KnowDame
ευχαριστώ πολύ για το λινκ.
Θραξ Αναρμόδιος
Ρε τρελοκομεία εδώ έχουμε το παράδειγμα της Ανάβρας του δημάρχου Τσουκαλά.
Αφού το χε πει ανοιχτά ο άνθρωπος όταν τον ρώτησαν ΠΩΣ διάολο έγινε αυτό το πράγμα…και είπε »γιατί εγώ δεν τα παίρνω…δεν είμαι λαδιάρης».
Πάλι τα ίδια θα λέμε μου φαίνεται για πολύ καιρό.
Σωστά λέτε για τις οικονομικές ωφέλειες.Δεν είναι ξεχωριστό κομμάτι από την δημοκρατία.
Εγώ προσωπικά πιστεύω ότι η λύση θα ξεκινήσει από την επαρχία.
Έχω αρκετές εμπειρίες και εικόνες στα χέρια μου πλέον κι από εδώ κι από εξωτερικό για να καταλάβω ότι πρέπει να «επιμεριστεί» -τρόπον τινά- το πράγμα.
Ο κόσμος εδώ και καιρό στρέφεται στην επαρχία…δειλά δειλά και ο καθένας για διαφορετικούς λόγους.
Όσο περνάει ο καιρός θα το κάνουν όλο και περισσότεροι.
Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να διώξουμε το φόβο του «χωριού» και του βουνού και να εμπιστευθεί ο κόσμος ξανά την καταγωγή του.
Εκεί θα ανασάνουμε ξανά σαν άνθρωποι κι εκεί θα οργανωθούμε καλύτερα σαν πολίτες.
Ίσως είναι και το μόνο πράγμα που μπορεί να σώσει τη χώρα από αυτό το υδροκέφαλο τέρας της Αθηνοκρατίας που εδώ και χρόνια καταστρέφει συστηματικά την υπόλοιπη χώρα.
Η απάντηση είναι στις μικρές κοινότητες και στο να αφήσεις τους ανθρώπους να αποφασίσουν μόνοι τους αν προτιμούν το Α ή το Β.
Θράκα είσαι σεμνός, ευγενικός και μετριόφρων.
Στην πραγματικότητα… _εγώ_ θάπρεπε να σε ευχαριστήσω για τα πολλά ενδιαφέροντα ποστ σου, κι αν συνεισέφερα κάτι που… έτυχε να μην ξέρεις είναι τιμή μου.
Χαίρομαι που συμφωνούμε στα πιο θεμελιώδη. Τα υπόλοιπα… βρίσκονται…
δημοκρατικά!!! χεχε
Η corporate democracy δεν είναι μακρυά. Αλλά και η αυθεντική δημοκρατία των Αθηναίων βασίστηκε στο εμπόριο και στην χρηματιστική οικονομία. Πρίν όμως την ανατροπή του ηγέτη με όλες τις εξουσίες στα χέρια του, χρειάζεται μία γνωσιολογική επανάσταση. Ένα πρακτικό ερώτημα είναι πόση γνώση και σχεδιασμός χρειάζονται πριν αρχίσει και γιά να αρχίσει η βιωματική μάθηση;
Νίκο
δύσκολη ερωτηση, δύσκολη απάντηση. Αν κατορθώναμε στοιχειωδώς να αυτο-οργανωθούμε πολιτικά, με αυτόνομες οργανώσεις πολιτών, τοπικές πάντα, χωρίς κεντρικό αρχηγείο αλλά με σύνδεση και συντονισμό μεταξύ τους, και μάλιστα εφαρμόζαμε αμεσο-δημοκρατικές μεθόδους στην εσωτερική λειτουργία αυτών των οργανώσεων, τότε θα φτάναμε σε κάποιο αποτέλεσμα όπου και ο πολίτης θα αποκτούσε πολιτική πείρα μέσα στην ζωή της οργάνωσης, και πολιτικό ήθος θα αναγκαζόταν να αποκτήσει, αλλά και να διευρύνει τις γενικές του γνώσεις ερχόμενος σε συχνή επαφή με τους άλλους μέσα στην οργάνωση.
Πρακτικά, δεν έχω ιδέα πως θα μπορούσαμε να το καταφέρουμε να έχουμε τέτοιες οργανώσεις. Ισως η Σπίθα να είναι η λύση, αλλά να ‘χουμε τον νου μας διότι και από πάνω συστήθηκε και επιφανή επικεφαλής έχει. Και αυτά δεν είναι τα καλύτερα στοιχεία για τέτοιου τύπου οργάνωση.
Θραξ Αναρμόδιος
Δεν ξέρω πως απαντιέται η ερώτηση του Νίκου.
Δλδ δεν μπορείς να το θέσεις ποσοτικά αυτό το πράγμα.
Ξέρω μόνο ότι για να γίνει «βιωματικό» όπως λέει πρέπει να το πάρουμε από την αρχή.Να φέρουμε σε θέση τον κάθε συνομιλητή με την πραγματικότητά του και να την συγκρίνουμε με αυτήν των υπολοίπων.Βρίσκοντας τα κοινά στοιχεία αναγκαστικά θα δημιουργηθεί βάση δεδομένων.
Εκεί επάνω έρχονται ένα-ένα τα ερωτήματα και η αυτοκριτική ΟΧΙ ΣΑΝ ΑΥΤΟ-ΟΙΚΤΙΡΜΟΣ αλλά σαν παραδοχή λαθών και αυτογνωσία.
Εκεί έρχεται αντιμέτωπος ο άνθρωπος με την συνείδησή του.
Αν εκείνη τη στιγμή δεν τον αφήσεις να τον πάρει «από κάτω» (επειδή λάθη κάναμε όλοι μας) αλλά τον στηρίξεις με εξηγήσεις και δεδομένα ΚΑΙ ΟΧΙ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΚΩΛΟΥ τότε νομίζω ότι έχεις καταφέρει να ξυπνήσεις έναν άνθρωπο από τον ύπνο τον συστεμικό.
Νομίζω ότι από κει και μετά είναι αναπόφευκτο αυτός να προσπαθήσει να ξυπνήσει κι άλλους.
Αυτό σημαίνει ΑΡΧΗ.
Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ αυτής (οργάνωση σε ομάδες κτλ) είναι δευτερεύουσας σημασίας (για μένα) καθότι θεωρώ δεδομένο ότι ένας ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ δεν φοβάται πλέον και θα ψάξει ομοίους του για να προστατεύσει την ΓΝΩΣΗ και την ΚΟΙΝΩΝΙΑ.
Γνώμη μου…
Παράθεμα: Η αναδυόμενη Λογική της Αντίστασης Πολλαπλών Μορφών[1]: Επαινώντας τα θετικά της “Σπίθας”, φτύνοντας Χριστόδουλους | Anti-IMF Collaborative Blog
Reblogged this on ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ.
Άντε. . . Νά και η δική μου εκδοχή…. «εντελώς διεφθαρμένη» (στο link στο οποίο παραπέμπει το ψευδώνυμο.
«Με αφορμή μια πρόσκληση για τον Μαραθώνα: ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ ‘Η ΚΡΑΤΟΣ;»
Οδυσσέα
να βρεθούμε την Κυριακή στο Μαραθώνα να τα πούμε κι από κοντά.
Θραξ Αναρμόδιος
ως συνηθως, δεν τα καταφέρνω με το link.
Τη Δημοκρατία ‘όπως και την ελευθερία πρέπει να την επιθυμεί πραγματικά τουλάχιστον η κρίσιμη μάζα για να την επιδιώξει. Για να επιθυμείς όμως κάτι πρέπει να γνωρίζεις και την ύπαρξή του και τη χρησιμότητά του. Το άρθρο του Θράκα αναφέρεται σε αυτό το πρόβλημα. Τα κόμματα φυσικά δεν βγάζουν κιχ για τον εκδημοκρατισμό του πολιτεύματος, δεν μιλούν για πραγματική ανεξαρτησία και διάκριση των εξουσιών, για την ανεξαρτησία των ΜΜΕ και την αποσύνδεσή τους από συμφέροντα, δεν μιλούν για εσωτερική δημοκρατία στα κόμματά τους και έλεγχο στα οικονομικά τους, για λογοδοσία των βουλευτών στις περιφέρειές τους και ανάκλησή τους, για διαβούλευση και δημοψηφίσματα, δεν μιλούν για θεσμοθέτηση της εισόδου της βούλησης του λαού στην πολιτική. Δεν προωθούν τις αρχές την Δημοκρατίας Ισηγορία, Ισονομία, Ισοκρατία. Ο κόσμος πρέπει να πιστεύει πως για όλα τα δεινά φταίει το μνημόνιο, το ευρώ, η δραχμή, οι ερπετόμορφοι και η κακούργα η Μέρκελ. Ό,τιδήποτε άλλο πλην του Σάπιου πολιτικού συστήματός τους, του παραπλανητικώς και ψευδεπιγράφως αναφερόμενου ως Δημοκρατικού. Πάσει θυσία η άσκηση πολιτικής πρέπει να παραμείνει προνομιακά και μονοπωλιακά στην (αν)ευθύνη του πολιτικού συστήματος των κομματικών Α.Ε. και των φωτισμένων ηγετών τους. Σε ευχαριστώ θερμά Θράκα για το τεκμηριωμένο κείμενο – μάθημα που μου χάρισες και πάλι.
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το περίφημο πανεπιστήμιο Λεμονόσοφ αποφάνθηκε ότι ο κομμουνισμός απέτυχε διότι χρειάζεται έναν εξελιγμένο τύπο ανθρώπου για να ευδοκιμήσει.Δηλαδή Ποτέ.
Ο Θεός χάρισε νουν στην Ψυχή και Ψυχή στο Σώμα!
Η Ουτοπία όλων των κυρίαρχων ιδεολογιών ήταν να δαμάσει τα ορμέμφυτα του ανθρώπου και να τον οδηγήσει σε έναν άλλο τύπο ανθρώπου.
Στο όνομα της ουτοπίας του «ιδανικού ανθρώπου», όπου η κάθε ιδεολογία είχε κι ένα δικό της πρότυπο, συντελέστηκαν τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ενώ πετυχαίνουν ακόμα τη διατρήρηση ολιγαρχικών πολιτευμάτων.
Ας δεχτούμε τον άνθρωπο όπως είναι (αδιαφορώντας αν είναι καλός ή κακός ή κάτι και από τα δυό) κι ας χτίσουμε κάτι πάνω σε αυτό που υπάρχει και όχι πάνω σε αυτό που θα θέλαμε να υπάρχει.
Αλλιώς, ας μείνουμε με αυτά που ζούμε.
Ουτοπίες λοιπόν!
Ο Ορφέας,ο Πυθαγόρας,ο Σωκράτης,ο Πλάτωνας,ο Αριστοτέλης,ο Πρόκλος,Ινδουιστική παράδοση,ο Θιβετιανός Βουδισμός,ψάχνω να βρω που και πως συμμετείχαν σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η απάντηση σας περιεκτική,συνεκτική και δεν δέχεται αμφισβήτηση.
Τώρα θα ρωτήσω τον Πατέρα μου και την μάνα μου και θα σας απαντήσω.
Είναι σαφής ο όρος «κυρίαρχες ιδεολογίες» (προφανώς των νεωτερικών χρόνων)